ಕುಡ್ಲರ್ದ್ ಸುಮಾರ್ 17 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರೊದ ಬಡಗ ಎಕ್ಕಾರು ಗ್ರಾಮದ ಗ್ರಾಮೊಡು ಪಾಂಡಿಲ್ ( ಗುಹೆ ) ಉಂಡು . ಆ ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಉಲಯಿ ನೀರ್ದ ಪನಿಕುಲು ನೆಲ್ಲಿಕಾಯಿದಲಕ ಕೆರೆಕ್ ಬೂರುಂಡು ಇಂಚಾದ್ ಪಾಂಡಿಲ್ ಉಪ್ಪುನ ಆ ಜಾಗೆನ್ ನೆಲ್ಲಿ ತೀರ್ಥ ಪಂದ್ ಪಂಡೆರ್ . ಆ ಪಾಂಡಿಲ್ನ್ ನೆಲ್ಲಿತೀರ್ಥ ಅತ್ತುಂಡ ಸೋಮನಾಥೇಶ್ವರ ದೇವಲ್ಯ ಪಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್.
ದೇವಲ್ಯದ ಬಲತ್ತ ಮೈಟ್ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪಾಂಡಿಲ್ ಉಂಡು . ಸುಮಾರ್ 200 ಮೀಟರ್ ಉದ್ದ ಉಂಡು . ಈ ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಉಲಯಿ ಸರೋವರ ಬೊಕ್ಕ ಒಂಜಿ ಶಿವಲಿಂಗ ಉಂಡು .
ಈ ದೇವಲ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ದೇವೆರ್ ಶ್ರೀ ಸೋಮನಾಥೇಶ್ವರ (ಶಿವ) ಬೊಕ್ಕ ಮಹಾಗಣಪತಿ. ಐತ ಒಟ್ಟುಗು ತುಳುನಾಡ್ದ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ದೇವಲ್ಯೊಡು ಕೆಲವು ಭೂತಾರಾಧನೆ ಮಲ್ತೊಂದು ಬೈದೆರ್.
ನಾಗಪ್ಪ ಕೆರೆ :
“ನಾಗಪ್ಪ ಕೆರೆ” ಪನ್ಪಿನವು ದೇವಲ್ಯದ ಉತ್ತರ ಭಾಗೊಡು ಉಪ್ಪುನ ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಕೆರೆ ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೆರೆಕ್ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆದ ಒಟ್ಟುಗು ಒಂಜಿ ಪೊರ್ಲುದ ಜಾಗೆ . ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಉಲಯಿ ಪೋಪಿನ ಮಾತಾ ಭಕ್ತೆರ್ ಈ ಕೆರೆಟ್ ಮೀಪಿನ ಮುಖೇನ ತನನ್ ತಾನ್ ನಿರ್ಮಲ ಮಲ್ತ್ ಐರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಅಕುಲು ಪಾಂಡಿಲ್ಗ್ ಪೋಪಿನ ವಾಡಿಕೆ.
ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಉಲಯಿ ಪೋಯೇರೆ ಭಟ್ರ್ ನಕುಲು ತಾದಿ ತೋಜಾವೆರ್. ಮರಿಯಲರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಈ ತುದೆನ್ ತೂಯೆರೆ ಬಾರಿ ಪೊರ್ಲು.5 ವರ್ಷ ಪ್ರಾಯದ ಉಲಯಿದ ಆನ್ ಆವಡ್ ಪೊಣ್ಣು ಜೋಕುಲು ಆವಡ್ ಲಿಂಗನ್ ತೂವಂದೆ ಪಾಂಡಿಲ್ಗ್ ಪೋಯೇರೆ ಅವಕಾಶ ಕೊರ್ತೆರ್ .
ಈ ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಕುಡೊಂಜಿ ಇಸೇಸತೇ ದಾದ ಪಂಡ ಉಂದು ವರ್ಷೋಡು ಸುಮಾರ್ 6 ತಿಂಗೊಲ್ ಮುಚ್ಚಿದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು. ಪಾಂಡಿಲ್ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಬೊಕ್ಕ ಏಪ್ರಿಲ್ ನಡುಟು ಮಾತ್ರ ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು . ನೆತ್ತ ಒಟ್ಟುಗು ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟಿನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರಣ ಇತ್ತುಂಡಲ ಪ್ರತೀ ವರ್ಷ 6 ತಿಂಗೊಲ್ ಮುಗಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಾಂಡಿಲ್ “ಪುನರ್ಯೌವನ ಆಪುಂಡು ” ಪನ್ಪಿನ ನಂಬಿಕೆ ಉಂಡು . ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಉಲಯಿ ಮಸ್ತ್ ಪ್ರಾಣಿಲು ಉಂಡು.ಆಂಡ ಮಾತಾ ಪ್ರಭೇದಲು , ಚೇಳು, ಮುಳ್ಳುಪಂಜಿ ಬೊಕ್ಕ ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಬಾವಲಿ ಲು ಅಂಚನೆ ಕೇರೆ ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು.
ಈ ಮಲ್ಲ ಪಾಂಡಿಲ್ ಪ್ರಕೃತಿದ ಅದ್ಭುತಡ್ ಒಂಜಿ ಆದ್ ಉಂಡು. ನರಮಾನ್ಯನ ಸಹಭಾಗಿತ್ವ ಪಡೆದ್ , ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಉಲಯಿ ಭಕ್ತೆರ್ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವ ಪಡೆವೆರ್ . ಪಾಂಡಿಲ್ದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರ ಮಲ್ಲ ಉಂಡು . ೩೦೦-೪೦೦ ಮೀಟರ್ರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಪಾಂಡಿಲ್ ಕುಡೋರ ಮಲ್ಲ ಆಪುಂಡು ಅಂಚನೆ ನಮ ಅಲ್ಪ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ತುದೆನ್ ತೂವೊಲಿ . ತುದೆತ ಎದುರು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಶಿವಲಿಂಗ ಉಂಡು . ಭಕ್ತೆರ್ ಲಿಂಗನ್ ಪ್ರಾರ್ಥನೇ ಮಲ್ತ್ ಪೂಜೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್ . ಈ ಪಾಂಡಿಲ್ ಮಲ್ಲ ದ ಅದ್ಭುತವಾಯಿನ ಪಾಲ್ ದಾದಾoದ್ ಕೇಂಡ ಉಲಯಿ ಮಣ್ಣ್ ದ ಗೋಡೆ ಮಾತಾ ತೂಯೆರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು. ಮುಲ್ಪದ ಮಣ್ಣ್ ಸೀಕ್ ದೂರ ಮಲ್ಪುಂಡು ಪನ್ಪಿ ನಂಬಿಕೆ.ಭಕ್ತೆರ್ ಉಂದೆನ್ ಪುರ್ಸೊದ ಪಂದ್ ಎನ್ನುವೆರ್ .
ಶಿವಲಿಂಗದ ಪಿರವು , ರಡ್ಡನೇ ಪಾಂಡಿಲ್ ಸುರು ಆಪುಂಡು . ಮುಲ್ಪ ಮುಟಲ ಈ ರಡ್ಡ ನೇ ಪಾಂಡಿಲ್ನ್ ಮಸ್ತ್ ಜನ ತೂತುಜೆರ್ .ಈ ಪಾಂಡಿಲ್ಡ್ ತಪಸ್ ಮಲ್ತೊಂದು ಇತ್ತಿನ ಜಾಬಾಲಿ ಮುನಿನ ತಪಸ್ಗ್ ಮೆಚ್ಚಿನ ದುರ್ಗಾ ಮಾತೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೆ ಆದ್ ‘ಅರುಣಾಸುರ’ ಪನ್ಪಿ ಅಸುರನ್ ಕೆರ್ಪಿನ ಅಭಯ ಕೊರಿಯಲ್ ಗೆ. “ದುಂಬಿ’ದ ರೂಪೊಡು ಬತ್ತ್ ಅಲ್ಪನೇ ಪಸರೊಂದು ಉಪ್ಪುನ ನಂದಿನಿ ತುದೆತ ಬರಿಟ್ ಅರುಣಾಸುರನ್ ಸಂಹಾರ ಮಲ್ತ್ ಅವ್ವೆ ಜಾಗೆಡ್ ದುರ್ಗೆ ನೆಲೆ ಆಯಿನ ಪ್ರತೀತಿ ಉಂಡು.
✍🏻ಶ್ರೀನಿಧಿ ಶೆಟ್ಟಿ